Tueis
Taxus baccata
Taxaceae
Àutri noum : Liéu, Ife, Aubre-de-vido, Ourmin, Bos-de-la-santo-Baumo.
Noms en français : If, If commun.
Descripcioun :Lou tueis, aubre que se rescontre dins li relarg umide de colo, èi pas di mai coumun. Defèt es esta derraba pèr li païsan que si fueio soun proun empouisounanto pèr li bèsti. Se recounèis à la coulour roujo de soun pège e à si fueio en aguio, bèn verdo dessubre e mai claro dessouto. Li pèd mascle e femello soun diferènt. Li femello porton, au mes d'avoust li "fru" roujo (arile) .
Usanço :La planto es empouisounanto dins tóuti si partido aleva l'arile roujo qu'èi poussible de manja pèr eisèmple en counfituro. Avisas-vous de pas garda la grano negro (fotò) ! D'ùni produ chimi dóu tueis soun estudia que poudrien èstre bon pèr lucha contro lou cancèr (taxol).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Taxus
Famiho : Taxaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Basso mountagno
- Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Taxus baccata L., 1753
Aguïeto
Erodium cicutarium subsp. cicutarium
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïo, Aguïoun.
Noms en français : Erodium Bec-de-grue, Bec-de-grue à feuilles de ciguë.
Descripcioun :Planto mai o mens grando segound li relarg ounte vèn. Se recounèis à si fueio proun divisado e subretout à si fru coume d'aguïo. Li flour soun roujo à blanco. L'aguïeto es uno planto coumuno di champ, camin, escoumbre... que flouris d'ouro à la fin de l'ivèr fin qu'au gros de l'estiéu. Coumpara emé l'aguïeto-sènso-cambo.
Usanço :L'aguïeto èi manjadisso, soun goust ramento aquéu dóu juvert, un pau mai cousènt. Se dis qu'èi vertuouso contro li proublèmo de circulacioun dóu sang.
Port : Erbo
Taio : 3 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Erodium cicutarium subsp. cicutarium (L.) L'Hér., 1789